Zazwyczaj jest tak, że niezależnie od tego, jaki papierek podsuwany nam jest w urzędzie czy innej instytucji, bezwiednie podpisujemy go w wykropkowanym miejscu. Rzadko można spotkać osoby, które rzeczywiście od deski do deski zapoznają się z poszczególnym dokumentem. Zazwyczaj pomimo powyższego, mamy szczęście i nic złego się nie dzieje, ale (zawsze przecież istnieje jakieś ale) czasami dochodzi do wielkich dramatów. Czytanie tekstów wydaje się szczególnie istotne przy podpisywaniu wniosków kredytowych czy chociażby umowy z pracodawcą. Skupmy się na tym ostatnim i zobaczmy co umowa o pracę zawierać musi, tak abyśmy z czystym sumieniem mogli ją podpisać, nie obawiając się przy tym żadnych negatywnych konsekwencji.

Po pierwsze, skąd mamy wiedzieć, co taka umowa powinna zawierać? Otóż odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące kwestii zawierania umów znajdziemy w Kodeksie Pracy. Ogólnie rzecz ujmując dowiemy się stamtąd, w jakiej formie musi być zawarta, jaki jest jej rodzaj oraz warunki. Każda umowa powinna zatem określać:

• strony umowy (czyli naszego pracodawcę i nas);
• rodzaj umowy (na czas określony, na okres próbny itp.);
• datę jej zawarcia;
• rodzaj wykonywanej pracy ( jakie stanowisko będziemy piastować);
• miejsce wykonywania pracy;
• wynagrodzenie ze wskazaniem jego składników;
• wymiar czasu pracy (cały etat, pół etatu, może być nawet 1/5 etatu!);
• termin rozpoczęcia pracy.

To, co istotne to termin podpisania umowy. Nie wystarczy, że pracodawca ustnie poinformuje nas, że takowe pismo dostaniemy i na tym sprawa się skończy. Nie gódźmy się na pracę bez dokumentów, ponieważ jaką mamy wówczas pewność, że otrzymamy należne nam wynagrodzenie? Co w sytuacji, gdy zachorujemy, bądź nawet gorzej- ulegniemy wypadkowi? Bez umowy, znacznie trudniej będzie nam udowodnić, że świadczyliśmy pracę. Jeżeli stosunek pracy nie został potwierdzony w sposób pisemny, pracodawca w przeciągu 7 dni, musi nam na piśmie przedstawić informacje dotyczące:

• częstotliwości przysługujących nam wypłat;
• dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, jaka nas obowiązuje;
• okresu wypowiedzenia, jaki obowiązuje zatrudnionego;
• wymiaru przysługującego nam urlopu wypoczynkowego;
• układu zbiorowego pracy, którym pracownik jest objęty.

Przyglądając się umowie o pracę, musimy być również świadomi, jaki rodzaj tego dokumentu możemy negocjować. Podpisujemy:
- umowy na czas nieokreślony;
- umowy na czas określony;
- umowy na czas wykonywania określonej pracy.
Każda z powyższych możliwości może być poprzedzona umową na czas próbnym, który może trwać do 3 miesięcy. Co więcej, kolejna umowa o pracę na czas określony, przerodzi się w umowę na czas nieokreślony, jeśli wcześniej zawarliśmy z pracodawcą dwukrotnie umowę na czas określony!

Co jednak, gdy pracodawca nie chce z nami dłużej pracować? Oczywiście każdą umowę można rozwiązać:

• na mocy porozumienia stron (najczęściej stosowana i zazwyczaj „najbezpieczniejsza” droga rozstania między pracownikiem a pracodawcą);
• za wypowiedzeniem ( w ten sposób rozwiążemy umowę zawartą na okres próbny bądź czas nie określony). Sam okres wypowiedzenia będzie zaś trwał od 3 dni nawet do 3 miesięcy w zależności od rodzaju i długości umowy.
• bez wypowiedzenia (strzeżmy się takiej sytuacji, ponieważ zazwyczaj jest ona spowodowana jakimś ciężkim przewinieniem ze strony pracownika, popełnieniem przestępstwa czy długą chorobą). Prawo na szczęście działa w obydwie strony, a tym samym zatrudniony również może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, jeśli pracodawca naruszył swoje podstawowe obowiązki wobec pracownika lub kiedy osoba pracująca otrzyma zaświadczenie lekarskie, stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na jego zdrowie.
• z upływem czasu, na który została zawarta;
• z dniem ukończenia pracy, w celu wykonania której była zawarta.

Pilnujmy, również aby po skończonej pracy wydano nam świadectwo pracy, gdyż dokument ten stanowi swoiste podsumowanie naszej kariery w zakładzie i na rzecz byłego pracodawcy. Znajdą się tam informacje o okresach, w których pracowaliśmy, naszym stanowisku, liczbie wykorzystanego urlopu czy czasie niezdolności do pracy spowodowanym chorobą i wreszcie sposobie rozwiązania umowy o pracę.

Pewnie parę osób mogłoby się pokusić o pytanie : - A po co te wszystkie zawiłe informacje?
Ano po to, aby zarówno pracodawca jak i pracownik byli chronieni prawnie. W sytuacji, gdy wszystkie warunki zatrudnienia są jasno i klarownie przedstawione na papierze, nasz zwierzchnik nie wypłaci nam kwoty niższej niż było to ustalone, a podwładny nie wyjdzie z pracy po 7 tylko po 8 godzinach, jeżeli wie, że tyle czasu musi w pracy codziennie spędzać. Co więcej, należy pamiętać, że to właśnie umowa o pracę a nie zlecenie czy umowa o dzieło, okazuje się zazwyczaj najkorzystniejsza dla pracowników. Warto więc być świadomym, jak powinna ona wyglądać, aby spełniała wszelkie wymogi prawne.